Η ομιλία του Μάριου Κάτση αναλυτικά:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η σημερινή συζήτηση στην Εθνική Αντιπροσωπεία για την ψήφιση του νομοσχεδίου του Υπ. ΨΗΠΤΕ δεν διεξάγεται εν κενώ.
Αντιθέτως, διεξάγεται σε μία ιδιαίτερα ευνοϊκή συγκυρία,
μια συγκυρία που προέκυψε από την μεθοδική και αποτελεσματική δουλειά του νεοσύστατου Υπ. ΨΗΠΤΕ για την διαμόρφωση Εθνικής Πολιτικής για το Διάστημα, πραγματικά για πρώτη φορά στην χώρα μας και αυτό οφείλουμε όλοι να το αναγνωρίσουμε.
Η ψήφιση του σημερινού νομοσχεδίου θα αποτελέσει την 4η πράξη που θα σφραγίσει τις προϋποθέσεις, ώστε να αλλάξει η χώρα σελίδα τεχνολογικά και παραγωγικά.
Πρόσφατα είχαμε 3 δράσεις εξαιρετικής σημασίας στον τομέα της αξιοποίησης των Διαστημικών Τεχνολογιών που σηματοδοτούν την είσοδο της χώρας μας σε ένα πεδίο που έως τώρα είχε αφεθεί στην τύχη του από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Και εξηγώ:
1ον Κυρώθηκε από την Βουλή, η Σύμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με την Hellas SAT η οποία διασφάλισε τα ελληνικά δικαιώματα στο Διάστημα στη γεωστατική τροχιακή θέση στις 39º Ανατολικά του Γκρήνουιτς, ενώ παράλληλα αύξησε τα οφέλη για το Δημόσιο. Έτσι θα δημιουργηθεί ο πρώτος δορυφορικός σταθμός που θα καλύψει ανάγκες του Δημοσίου για αξιόπιστες και ασφαλείς επικοινωνίες, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις καταστροφών, κρίσεων, πρόσβασης σε απομακρυσμένες γεωγραφικές περιοχές κλπ.
2ον Με την πρόσφατη επίσκεψη του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος ESA (European Space Agency) κ. Johann-Dietrich Woerner, υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας με τον Yπ. ΨΗΠΤΕ κ. Νίκο Παππά για τη δημιουργία και στην Ελλάδα κέντρου ανάπτυξης νεοφυών επιχειρήσεων (BIC – Bussiness Incumbation Center) της ESA. Η δημιουργία του ESA-BIC όπως είναι τα αρχικά, τα οποία λειτουργούν ήδη επιτυχημένα σε 15 Ευρωπαϊκές Χώρες, θα βοηθήσει στην δημιουργία επιχειρήσεων startups, και όπως καταλαβαίνετε αυτό δημιουργεί πολλές θέσεις εργασίας για νέους επιστήμονες υψηλής ειδίκευσης και βοηθά στην παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας.
3ον Σε Μνημόνιο Συνεργασίας με την ελληνική πλευρά προχώρησε και η γερμανική εταιρεία OHB SE. Αντικείμενο της συμφωνίας αποτελεί η ίδρυση κοινής εταιρείας, η οποία θα δραστηριοποιηθεί στην κατασκευή δορυφορικών και άλλων διαστημικών συστημάτων, με τη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών, στο πλαίσιο εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών προγραμμάτων.
H OHB είναι μια από τις τρεις κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες στο χώρο του Διαστήματος, έχοντας ως κύριο αντικείμενο την κατασκευή δορυφόρων χαμηλής τροχιάς καθώς και γεωστατικών δορυφόρων. Άρα μιλάμε για προσέλκυση επενδύσεων και μάλιστα στον κλάδο υψηλής τεχνολογίας.
Και ερχόμαστε τώρα στην 4η δράση, που είναι αντικείμενο του παρόντος νομοσχεδίου. Ως επιστέγασμα των ανωτέρω, η ίδρυση του
Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού αλλά και το πλαίσιο για την αδειοδότηση Διαστημικών Εφαρμογών θα βοηθήσει ουσιαστικά τις προσπάθειές μας να μπούμε στην παγκόσμια αγορά Διαστημικής Βιομηχανίας, της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών αγγίζει τα 200δις $
κ.κ. συνάδελφοι,
Κάθε σοβαρή χώρα, η οποία σχεδιάζει και υλοποιεί μια μακρόπνοη στρατηγική, με στόχο μια ισχυρή θέση στο αύριο όπως αυτό διαμορφώνεται με τις τεχνολογικές εξελίξεις, επιβάλλεται να εντάξει στο σχεδιασμό της και το χώρο του Διαστήματος.
Όταν μιλάμε για παραγωγική ανασυγκρότηση πρέπει να σκεφτόμαστε εκτός της πεπατημένης και να αξιοποιούμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, όπως το ανθρώπινο δυναμικό μας. Η χώρα μας είναι από τις ελάχιστες χώρες της Ε.Ε. που δεν διέθετε μέχρι σήμερα ούτε Διαστημικό Οργανισμό, ούτε και τη σχετική ειδική νομοθεσία, για την αδειοδότηση διαστημικών δραστηριοτήτων, τη στιγμή μάλιστα που συμμετέχει χρηματοδοτικά στην Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία χωρίς όμως να λαμβάνει αυτά που της αναλογούν από τα αντίστοιχα κονδύλια λόγω αδυναμίας απορρόφησης.
Αποτέλεσμα αυτής της ανυπαρξίας, είναι από τη μία η παντελής έλλειψη οποιασδήποτε μορφής συντονισμού των δράσεων, με τις οποίες η χώρα θα μπορούσε να αξιοποιήσει τα δικαιώματα της στον τομέα του διαστήματος. Κι από την άλλη, η ουσιαστικά μηδενική, εμπορική, επιστημονική και ερευνητική χρήση, μη αξιοποιώντας το πλήθος των εφαρμογών και των πόρων που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία.
Και είναι πραγματικά κρίμα, αν αναλογιστούμε το επιστημονικό δυναμικό που διαθέτει η χώρα μας, το οποίο είναι ικανό να στηρίξει τέτοια εγχειρήματα, και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός πως μεγάλο μέρος αυτού του δυναμικού διαπρέπει στο εξωτερικό.
Πρέπει ο κόσμος που μας παρακολουθεί να καταλάβει ότι όταν μιλάμε για διαστημικές εφαρμογές, δεν είναι κάτι τόσο μακρινό όσο ακούγεται. Μιλάμε για πράγματα που τα βλέπουμε και στην καθημερινή μας ζωή. Π.χ συστήματα τηλεπικοινωνιών, ραδιοπλοήγηση, εθνική ασφάλεια, εφαρμογές πολιτικής προστασίας όπως πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών και φυσικών καταστροφών κ.α.
Υπάρχουν επιχειρήσεις στην Ελλάδα σήμερα που δραστηριοποιούνται πολύπλευρα στο χώρο του Διαστήματος. Με τη θέσπιση ενιαίων κανόνων αλλά και με την ίδρυση Διαστημικού οργανισμού, επιδιώκουμε να τους δώσουμε ένα σταθερό περιβάλλον ώστε να αναπτυχθούν και να προσφέρουν συγκροτημένα στην οικονομία και την κοινωνία.
Πιο συγκεκριμένα, το παρόν σχέδιο νόμου αποτελείται από 3 ενότητες με τις οποίες συνοπτικά:
1.Θεσμοθετείται πλαίσιο κανόνων για την αδειοδότηση και τον έλεγχο
των διαστημικών δραστηριοτήτων.
2.Καθορίζεται η διαδικασία για την καταχώριση των διαστημικών
αντικειμένων σε ειδικό Μητρώο, βάση αρχών του διεθνούς δικαίου.
3. Ιδρύεται ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός ο οποίος ως ανώνυμη εταιρεία ευέλικτης μορφής θα αναλάβει υπό την εποπτεία της Πολιτείας – το συντονισμό των δράσεων και την αξιοποίηση των δικαιωμάτων και πόρων του ελληνικού Δημοσίου στο διάστημα.
Να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι, για τη θέσπιση του εν λόγω σχεδίου νόμου έχει πραγματοποιηθεί μελέτη και αξιοποίηση σχετικών πρακτικών και τεχνογνωσίας, που προέκυψαν από τη συμμετοχή του ελληνικού κράτους τόσο σε διεθνείς και κυρίως σε ευρωπαϊκούς φορείς όπως η ESA.
Στην πρώτη ενότητα έχουμε την κατάρτιση εθνικής νομοθεσίας για την άσκηση και την εποπτεία των διαστημικών δραστηριοτήτων. Αυτό γίνεται για πρώτη φορά, και στοχεύει στην καθιέρωση και ενίσχυση της παρουσίας της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο, μεταξύ των «διαστημικών εθνών».
Η Ελλάδα συμμορφώνεται πλέον με τους διεθνείς κανόνες και τις αρχές που διέπουν τη χρήση του Εξωατμοσφαιρικού Διαστήματος, εφόσον μάλιστα χρησιμοποιεί διαστημικούς πόρους όπως το ραδιοφάσμα που χρησιμοποιούν οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι και η γεωστατική τροχιά που το κάθε κράτος δύναται να εκμεταλλεύεται για πάσης φύσεως στρατιωτικές ή εμπορικές εφαρμογές. Εύλογα προκύπτει ότι για λόγους έμπρακτης τήρησης της νομιμότητας επιβάλλεται η αδειοδότηση και ο έλεγχος των διαστημικών δραστηριοτήτων.
Στη δεύτερη ενότητα, έχουμε την εναρμόνιση της χώρας μας με τους επισήμως θεσμοθετημένους κανόνες που απορρέουν από το διεθνές διαστημικό δίκαιο, που απαρτίζεται από Ευρωπαϊκές Συνθήκες, Συμφωνίες και Συμβάσεις του ΟΗΕ. Τις συμφωνίες αυτές κάθε κράτος οφείλει να τις σεβαστεί και να τις επικυρώσει σύμφωνα με το εθνικό του δίκαιο.
Σύμφωνα με τα παραπάνω θεσπίζεται πως η Ελλάδα ως κράτος εκτόξευσης έχει ευθύνη για τυχόν ζημίες που προκαλούνται από διαστημικά αντικείμενα που έχουν εκτοξευθεί στο Εξωατμοσφαιρικό Διάστημα. Με τις διατάξεις του Ν/Σ ιδρύεται εθνικό Μητρώο όπου καταχωρούνται διαστημικά αντικειμένα που εκτοξεύονται στο Εξωατμοσφαιρικό Διάστημα, Μητρώο που εφεξής θα τηρείται στο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης σύμφωνα με προκαθορισμένες αρχές και διαδικασίες.
Στην τρίτη ενότητα του εν λόγω νομοσχεδίου ιδρύεται ΔΕΚΟ με την επωνυμία «Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός (ΕΛΔΟ Α.Ε.) που είναι υπό την εποπτεία του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ. Πρόκειται για ευέλικτο νομικό πρόσωπο που θα ανήκει και θα εποπτεύεται από το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο θα μπορεί να αναλάβει, να συντονίσει και να διεκπεραιώσει το σύνολο όλων των Διαστημικών δραστηριοτήτων.
Ήδη έχω αναφέρει ότι η χώρα μας είναι από τις ελάχιστες χώρες της Ε.Ε. που δεν είχε μέχρι σήμερα αντίστοιχο Οργανισμό ενώ την αναγκαιότητά του αναγνώρισαν και όλοι οι φορείς που κλήθηκαν στις επιτροπές και τοποθετήθηκαν με θετικά σχόλια.
Με το Ν/Σ επίσης στην 3η ενότητα, καθορίζονται οι πόροι του ΕΛΔΟ και η διαδικασίες στελέχωσής του.
Οι πόροι του οργανισμού προέρχονται από έσοδα από την εκμετάλλευση δικαιωμάτων και συμβάσεων, από χορηγίες, έσοδα και χρηματοδοτήσεις από δημόσιες επιχειρήσεις, φορείς πάσης φύσεως, Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλους Διεθνείς Οργανισμούς. Μέρος του θετικού αποτελέσματος της οικονομικής διαχείρισης κάθε χρήσης του οργανισμού αποδίδεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό ως δημόσιο έσοδο.
Με το άρθρο 21 ρυθμίζονται θέματα τακτικής και επείγουσας στελέχωσης του οργανισμού, με το κατάλληλα εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό είτε με συμβάσεις ορισμένου ή αορίστου χρόνου είτε με αποσπάσεις στελεχών Υπουργείων καθώς και νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Η στελέχωση από εξειδικευμένο προσωπικού υψηλού επιπέδου από το παγκόσμιο επιστημονικό και τεχνολογικό στερέωμα είναι επιβεβλημένη, μιας και ο Οργανισμός θα παρέχει την απαραίτητη δορυφορική και διαστημική τεχνογνωσία στην κεντρική Διοίκηση, θα χειρίζεται ιδιαίτερα ευαίσθητα για την εθνική άμυνα και ασφάλεια συστήματα καθώς και τεχνολογίες αιχμής όσον αφορά τον εξοπλισμό.
Αυτές οι ιδιαιτερότητες είναι υπαρκτές, και αν θέλετε, απαντά με τον καλύτερο τρόπο την κριτική της ΝΔ, ότι με τον ΕΛΔΟ η κυβέρνηση επιδιώκει να δημιουργήσει ένα κέντρο διορισμών ημετέρων.
Ο ΕΛΔΟ έχει σκοπό να προσελκύσει διεθνούς εμβέλειας ειδικούς, που εργάζονται εντός και εκτός της χώρας, άρα λοιπόν πρέπει να μπορεί να παρέχει ανταγωνιστικές παροχές και εργασιακό περιβάλλον. Δλδ για να συνεννοηθούμε, τι ακριβώς προτείνει η αξιωματική αντιπολίτευση;
Να περάσουμε από ΑΣΕΠ ειδικούς με μεταπτυχιακά και διδακτορικά που έχουν εργαστεί σε ένα τόσο εξειδικευμένο κλάδο;
Νομίζω πως η ΝΔ κρίνει εξ΄ιδίων τα αλλότρια, αυτά έκανε ως κυβέρνηση με το πελατειακό κράτος που δημιούργησε, αυτά φαντασιώνεται και σήμερα.
Αλλά, μιας και πιάσαμε την πολιτική κριτική , έχω την αίσθηση ότι αλλού οφείλεται η αμηχανία της ΝΔ και εφευρίσκει προφάσεις, ώστε να μην ψηφίσει το Ν/Σ.
Το αποκάλυψε ο κ. Δένδιας ως εισηγητής την ΝΔ στον Προϋπολογισμό: Όταν ρωτήθηκε από πού θα μείωνε τις δαπάνες η ΝΔ αν ήταν κυβέρνηση, έδωσε μια λίστα με οργανισμούς του δημοσίου που θα «ρίξει μαύρο», μεταξύ άλλων και στον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό πριν καν αυτός ιδρυθεί!
Δηλαδή οι «άριστοι» της αντιπολίτευσης, του Χάρβαρντ και των κολλεγίων, γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους την επιστημονική και επιχειρηματική κοινότητα, όπως τον παγκοσμίου φήμης καθηγητή και ομότιμο Διευθυντή Διαστημικών Προγραμμάτων του Πανεπιστημίου John Hopkins κ. Σταμάτη Κριμιζή ή τον κ. Jorge Sanchez, Εκπρόσωπο του Ελληνικού Συνεργατικού Σχηματισμού Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών, που στήριξαν από την αρχή το εγχείρημα δίνοντας συγχαρητήρια στην Ελληνική Κυβέρνηση!
Και ρωτάμε ευθέως: Έχει σκοπό η ΝΔ του Κ.Μητσοτάκη να παραδώσει και αυτόν τον ευαίσθητο τομέα – για την άμυνα και την ασφάλεια της χώρας στα ιδιωτικά συμφέροντα? ‘Η μήπως θα συνεχίσει να καταδικάζει τη χώρα σε ψηφιακή οπισθοδρόμηση όπως έκανε ως κυβέρνηση;
κ.κ συνάδελφοι,
Κλείνοντας…
Η ίδρυση της Ελληνικής Διαστημικής Υπηρεσίας και η συναφής διαστημική νομοθεσία αποτελεί εθνική αναγκαιότητα και δεν προσφέρεται για μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Με την υπογραφή των 2 μνημονίων συνεργασίας για την δημιουργία του ESA –BIC και την ενεργοποίηση της ΟΗΒ στην Ελλάδα, ενός από τους σημαντικότερους κατασκευαστές, η χώρα ανακάμπτει παραγωγικά, και βελτιώνει την ανταγωνιστικότητά της. Στην ουσία μιλάμε για επενδύσεις υψηλής ειδίκευσης, για νεοφυή επιχειρηματικότητα και ανάσχεση του brain drain, για συμβολή στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου προς την εξωστρέφεια και την υψηλή τεχνολογία. Δίνεται η δυνατότητα η επιστημονική μας κοινότητα να συμμετέχει σε έργα υψηλού επιπέδου, πραγματικά παγκόσμιας κλίμακας, και να αναπτύξει προϊόντα αιχμής. Ταυτόχρονα θα αναβαθμιστεί και η συμμετοχή της Ελλάδας στην ESA, έχοντας πλέον τη δυνατότητα άμεσης σύμπραξης με μια από τις κορυφαίες εταιρείες του διαστημικού τομέα.
Ως επιστέγασμα όλων αυτών, ο ΕΛΔΟ θα αποτελέσει τον εθνικό φορέα χάραξης και συντονισμού της Διαστημικής Πολιτικής και θα αποτελέσει έναν χρήσιμο εταίρο της Πολιτείας για την ανάληψη νέων πρωτοβουλιών.
Η σύγχρονη Ελλάδα απαιτεί μια ισχυρή και αξιόπιστη Διαστημική Υπηρεσία, εποπτευόμενη από το Κράτος και λειτουργούσα προς όφελος των δημοσίων υπηρεσιών, της κοινωνίας και των πολιτών. Για αυτό καλώ όλες τις πτέρυγες του Κοινοβουλίου, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και την νέα γενιά, να υπερψηφίσουν το παρόν νομοσχέδιο.
Σας ευχαριστώ.
Εκτύπωση
