1.Κύριε βουλευτά ενόψει του Περιφερειακού Αναπτυξιακού Συνεδρίου για την Ήπειρο ποιες είναι οι σκέψεις για τους τομείς στους οποίους πρέπει η Περιφέρειά μας γενικότερα και η Θεσπρωτία ειδικότερα να επενδύσει;
Απάντηση :
Σαν μια γενική αρχή, θα έλεγα ότι η Θεσπρωτία έχει την ευκαιρία να οραματιστεί τον εαυτό της ενταγμένο σε ένα συνολικότερο αναπτυξιακό σχέδιο για την Ήπειρο, καθώς και να διαμορφώσει το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι πρέπει να είναι ενεργή στο συνολικότερο πλάνο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας για την μετά το μνημόνιο εποχή, τον Αύγουστο του 2018.
Η Θεσπρωτία είναι ένας τόπος με πλούσια συγκριτικά πλεονεκτήματα και, κατά την γνώμη μου, ένας νομός «καταδικασμένος» να αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια αξιοποιώντας τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Η γεωγραφική της θέση στα παράλια της Ηπείρου, το ποικιλόμορφο φυσικό τοπίο που συνδυάζει αρμονικά θάλασσα, ορεινές περιοχές και κάμπους, το ανθρώπινο δυναμικό, η ιστορία και η παράδοση είναι τα φυσικά πλεονεκτήματα στα οποία πρέπει να στηριχθούμε και να επενδύσουμε με καινοτόμες ιδέες.
Ειδικότερα, οι βασικοί τομείς στους οποίους πρέπει η Θεσπρωτία να επενδύσει, σύμφωνα με τα παραπάνω, είναι στο αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα, στον ποιοτικό τουρισμό, στις υποδομές/ μεταφορές και τέλος στο ανθρώπινο δυναμικό και την καινοτομία.
Στον πρωτογενή τομέα η ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, των ιχθυοκαλλιεργειών αλλά και ολόκληρου του αγροτοδιατροφικού συμπλέγματος (μεταποίηση, τυποποίηση, σύνδεση με την τοπική και την διεθνή αγορά και τον τουρισμό), θα παίξει σημαντικό ρόλο στη συνολική ανάκαμψη της οικονομίας. Εργαλεία για την τόνωση του κλάδου είναι η μέγιστη απορρόφηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, με επίκεντρο τους νέους αγρότες (που ήδη για την Ήπειρο θα βγει β’ φάση), τις ομάδες παραγωγών και τα νέα συνεργατικά σχήματα αλλά και η παροχή κίνητρων για την ανάπτυξη της μεταποίησης, της τυποποίησης και της βιολογικής καλλιέργειας που προσδίδει προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας (λάδι, εσπεριδοειδή, γάλα, κρέας, ψάρι) και τους επιτρέπει να πλασαριστούν με αξιώσεις στον ανταγωνισμό των διεθνών αγορών. Τέλος, σημαντική παρέμβαση αποτελεί το να ολοκληρωθούν από την Περιφέρεια οι αναδασμοί των κάμπων που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η επένδυση στον τουρισμό της Θεσπρωτίας, μπορεί να οδηγήσει σε τόνωση της τοπικής οικονομίας, σε αύξηση των θέσεων εργασίας, στην προώθηση των τοπικών προϊόντων μέσω συνεργειών με τοπικούς παραγωγούς. Τα ρεκόρ ετών του τουρισμού τα 2 τελευταία χρόνια στα παράλια του νομού αλλά και στα χωριά μας, από εσωτερικό κυρίως τουρισμό, φανερώνει την ανάγκη ο νομός μας να αποκτήσει νέες «κλίνες» σε τουριστικά καταλύματα αλλά και νέες μορφές τουρισμού όπως ο οικοτουρισμός, ο αρχαιολογικός, ο περιπατητικός, ο θρησκευτικός και ο τουρισμός για ΑμεΑ, ειδικότερα μετά την εμφάνιση της κρουαζιέρας.
Βασικά εργαλεία για την ανάπτυξη του κλάδου είναι ο νέος Αναπτυξιακός νόμος στον οποίο η Θεσπρωτία είναι κατά 87% (σε γεωγραφική κάλυψη) στα ειδικά καθεστώτα με έξτρα χρηματοδότηση, το ΕΣΠΑ ‘14-’20 και η ανάπτυξη της κρουαζιέρας για την οποία θα δοθεί η ευκαιρία, στο επικείμενο συνέδριο, να καταστρωθεί από όλους τους φορείς ένα ολοκληρωμένο πλάνο δραστηριοποίησης των επισκεπτών στο νομό μας και στην Ήπειρο γενικότερα. Τέλος, πολύ σημαντικό στοιχείο, για την προσέκλυση οργανωμένου τουρισμού είναι η ύπαρξη αξιόπιστων και προσβάσιμων δομών Υγείας στην περιοχή, και υπό αυτό το πρίσμα, η λειτουργία του ΤΕΠ Ηγουμενίτσας και η στελέχωση του σε προσωπικό είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Oι υποδομές / μεταφορές είναι η βασική προϋπόθεση για τα παραπάνω, που θα προσφέρουν μια γρήγορη και ασφαλή πρόσβαση επισκεπτών και εμπορευμάτων στην περιοχή. Η Θεσπρωτία διαθέτει το μοναδικό διεθνές λιμάνι της Ηπείρου, κόμβο στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών και διαμετακομιστικό κέντρο της χώρας προς την Δυτική Ευρώπη. Με την ολοκλήρωση της Ιόνιας Οδού και την Εγνατία, το λιμάνι θα εξυπηρετεί το 60% της κίνησης προς Ιταλία ενώ η Ήπειρος βγήκε οριστικά από την απομόνωση καθώς συνδέεται γρήγορα και με ασφάλεια τόσο με το Βορρά όσο και με το Νότο. Απαραίτητες αναπτυξιακές παρεμβάσεις για την Θεσπρωτία αλλά και την Ήπειρο είναι η εκτέλεση των υπολειπόμενων εργασιών στη Β΄φάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της κρουαζιέρας, η ολοκλήρωση της Γ΄φάσης του λιμανιού η οποία εκτελείται ήδη, η κατασκευή του Εμπορευματικού Κέντρου (logistics), και η εκπόνηση μελέτης για τον περιφερειακό δρόμο παράκαμψης της Ηγουμενίτσας, ως τμήμα του οδικού άξονα, που θα ξεκινάει από την κατάληξη της Εγνατίας στο Λιμάνι και θα τελειώνει στα σύνορα με Αλβανία στο τελωνείο του Μαυροματίου. Εργαλεία για τα παραπάνω έργα είναι το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Συνοχής και το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ώστε να πάρει μπροστά η μηχανή της οικονομίας και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
Τέλος πρέπει να επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό που έχει υψηλή ειδίκευση, νέες ιδέες αλλά και καλή τεχνογνωσία, ώστε να μείνουν στον τόπο οι νέοι και να μην ξενιτεύονται εσωτερικά στις μεγάλες πόλεις αλλά και στο εξωτερικό. Σε αυτήν την κατεύθυνση ανασχεδιάστηκαν τα νέα προγράμματα απασχόλησης του ΕΣΠΑ για καινοτόμες επιχειρήσεις και άνεργους πτυχιούχους αλλά και τα ανασχεδιασμένα προγράμματα απασχόλησης.
2.Γιατί πιστεύετε ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν προχωρήσει αυτές οι κινήσεις τόσο από τους τοπικούς φορείς όσο και από την Πολιτεία;
Απάντηση: Οι λόγοι είναι πολλοί και διαχρονικοί. Βασική ήταν και είναι η δομική κρίση που αφορά το σύνολο της οικονομίας, το ίδιο το παραγωγικό μοντέλο.
Πρέπει να περάσουμε από το καταναλωτικό, εισαγωγικό μοντέλο και την κρατικοδίαιτη παρασιτική επιχειρηματικότητα σε ένα νέο σύγχρονο εξωστρεφές παραγωγικό μοντέλο ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών με βάση την καινοτομία και την πρωτογενή παραγωγή. Σημαντικό είναι, αυτό το μοντέλο να μην στηρίζεται στις επενδύσεις με συντριβή της εργασίας (μισθών και δικαιωμάτων) αλλά σε επενδύσεις που προσφέρουν ποιοτικές θέσεις εργασίας. Από κει και πέρα βαριές ευθύνες για την οπισθοδρόμηση και τις χαμένες ευκαιρίες που προηγήθηκαν φέρει και το προηγούμενο μοντέλο διακυβέρνησης που χρεοκόπησε την χώρα. Ανισοκατανομή πόρων εντός της χώρας αλλά και εντός των Περιφερειών με έμφαση στα μεγάλα αστικά κέντρα, θεσμικό πλαίσιο που εξέθρεψε τη διαφθορά και το πελατειακό κράτος, αλλά και κατακερματισμένος σχεδιασμός με γνώμονα τη μικροπολιτική και τον τοπικισμό έπαιξαν καταλυτικό αρνητικό ρόλο. Πλέον είναι αναγκαιότητα να γίνονται δράσεις εναρμονισμένες με ένα παραγωγικό μοντέλο βασισμένο στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής και όχι με βάση την ψηφοθηρία.
3.Τι το διαφορετικό θεωρείτε ότι μπορεί να προσδώσει μια ακόμα συζήτηση, έστω και στο ανώτατο επίπεδο παρουσία του Πρωθυπουργού, για την ανάπτυξη της Ηπείρου; Άλλωστε και στο παρελθόν έχουν γίνει ανάλογες προσπάθειες αλλά δεν καρποφόρησαν και μάλιστα σε περιόδους οικονομικά πολύ καλύτερες απ’ αυτές που διανύουμε σήμερα.
Απάντηση: Τα περιφερειακά αναπτυξιακά συνέδρια βάζουν όλους τους φορείς στο τραπέζι και αποτελούν παρακαταθήκη για να μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτό που ονομάζουμε παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Το πλάνο αυτό θα το διαμορφώσει η κοινωνία και οι θεσμικοί φορείς της, σε συνεργασία με την κυβέρνηση και αυτό το ρόλο εξυπηρετούν και τα πρωτοποριακά και πολύ επιτυχημένα, κατά γενική ομολογία, Περιφερειακά Αναπτυξιακά συνέδρια που εγκαινίασε ο Πρωθυπουργός. Είναι η πρώτη φορά που ένα κόμμα από θέση ευθύνης κατεβαίνει κοντά στην επαρχία με το μισό σχεδόν Υπουργικό Συμβούλιο για να ακούσει, να σχεδιάσει πολιτικές και να λύσει προβλήματα. Χωρίς την συμμετοχή της κοινωνίας, και χωρίς τα οφέλη της να μοιράζονται δίκαια δεν μπορεί να υπάρχει ανάπτυξη.
Είναι αναγκαίο να μετατραπεί το συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης σε ένα μοντέλο αποκεντρωμένο, συμμετοχικό και εν τέλει δημοκρατικό.
4.Υπάρχει σχέδιο για το πώς θα γίνουν πράξη όσα συζητηθούν στο συνέδριο ώστε να μην μείνουμε στις διαπιστώσεις;
Απάντηση: Βεβαίως υπάρχει πλάνο και θεσμικό πλαίσιο που μας δίνει τα απαραίτητα εργαλεία για την παραγωγική ανασυγκρότηση. Τώρα περνάμε στη φάση της υλοποίησης. Το συνέδριο είναι το πρώτο και απαραίτητο βήμα. Η δουλεία είναι από εκεί και πέρα. Πρέπει να γνωρίζετε ότι σε πολλά ζητήματα οι καθυστερήσεις είναι αποτέλεσμα της έλλειψης συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ των θεσμών (Υπουργείων, ΟΤΑ, φορέων κλπ ). Εδώ λοιπόν έχουμε την ευκαιρία να συντονίσουμε δυνάμεις και να κατανείμουμε αρμοδιότητες ώστε να έχουμε αποτέλεσμα σε αυτά που όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να γίνουν. Είναι ελπιδοφόρο ότι, παρά τις προτροπές της ηγεσίας της ΝΔ για «εμπάργκο», οι περισσότεροι φορείς συμμετέχουν και μάλιστα δημιουργικά. Τα προβλήματα είναι σύνθετα, αλλά δεν χωράει αναμονή και οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για την επομένη μέρα. Δίκαιη και ισόρροπη ανάπτυξη, εργασία, εμπιστοσύνη στη νέα γενιά είναι τα επίδικα που θα βρούμε μπροστά μας.
5.Τέλος σε τι βαθμό θεωρείτε ότι πρέπει να δοθούν κι άλλες αρμοδιότητες και φυσικά πόροι στην αυτοδιοίκηση ώστε να παίξει κι αυτή τον αναπτυξιακό ρόλο που μπορεί, όντας πιο κοντά στην καθημερινότητα των πολιτών;
Απάντηση: Μία από τις βασικές στοχεύσεις της νέας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, που θέλουμε να παρουσιάσουμε είναι να δώσουμε ένα μεγαλύτερο χώρο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε να κάνουμε πράξη την αποκέντρωση. Η κυβέρνηση από την πλευρά της έχει κάνει ήδη μερικά σημαντικά βήματα χωρίς να υπολογίζει μικροπολιτικές σκοπιμότητες:
Δόθηκαν κεντρικοί πόροι ΕΣΠΑ στις Περιφέρειες που έχουν διαχειριστική επάρκεια, με αποτέλεσμα να είμαστε πρώτοι σε απορροφητικότητα στην ΕΕ, μεταφέρθηκαν αρμοδιότητες από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προς τις Περιφέρειες για να εξυπηρετούνται καλύτερα οι αγρότες, δόθηκαν μεγάλα ποσά για τα ληξιπρόθεσμα χρέη στους Δήμους (5.5εκ € στη Θεσπρωτία) και βγαίνουν πολλά, στοχευμένα σε Δήμους, προγράμματα χρηματοδότησης με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους.
Πρόκειται για μια επίπονη θεσμική δουλειά η οποία δεν έχει γίνει ποτέ με έναν σοβαρό τρόπο. Διότι διακηρυκτικά, μπορεί όλοι να συμφωνούμε και να ζητάμε περισσότερες αρμοδιότητες και πόρους για την αυτοδιοίκηση, αλλά στην πράξη αυτό δεν έγινε σχεδόν ποτέ. Σε αυτό θα βοηθήσει και η αλλαγή του εκλογικού συστήματος στις αυτοδιοικιτικές εκλογές προς το αναλογικότερο, ώστε να ευνοηθεί η κουλτούρα συνεργασίας.
Θα ήθελα τέλος, μέσω του βήματος που μου δίνεται, να προσκαλέσω με την σειρά μου όλους τους φορείς (αιρετούς, επαγγελματικούς, επιστημονικούς, ενώσεις εργαζομένων κλπ) αλλά και τους πολίτες να συμμετάσχουν δημιουργικά στο ανοιχτό Αναπτυξιακό Συνέδριο της Ηπείρου, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, ώστε να βρούμε μαζί λύσεις σε παλιά και νέα προβλήματα, αλλά και να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα με τη μέγιστη δυνατή συναίνεση και συνεργασία.
Εκτύπωση
