Σε πλήρη λειτουργία τίθεται το «Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Κληρώσεων για Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Μελετών και παροχής Τεχνικών και Λοιπών Συναφών Επιστημονικών Υπηρεσιών», με τη σχετική απόφαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών . (ΦΕΚ Β’ 900/17-03-2017)
Με το εν λόγω σύστημα το υπουργείο «θωρακίζει» τον πραγματικό στόχο και την ευεργετική διάσταση των «απευθείας αναθέσεων» που θεσμοθετήθηκαν, για να αντιμετωπιστούν έκτακτες και επείγουσες καταστάσεις μικρών έργων, αλλά στη συνέχεια εξελίχθηκαν σε ένα γκρίζο σύστημα αναθέσεων δημοσίων έργων.
Ο βουλευτής Θεσπρωτίας Μάριος Κάτσης κατά την συζήτηση του σχετικού νόμου 4412/2016 στην αρμόδια επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής είχε τοποθετηθεί λέγοντας: « Έως σήμερα ,οι αναθέτουσες Αρχές του Δημοσίου και του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα είχαν τη δυνατότητα προσφυγής στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων και μελετών, για συμβάσεις μικρότερες ή ίσες των 20.000€. Η δυνατότητα αυτή δημιούργησε σε πολλές περιπτώσεις τις γνωστές στρεβλώσεις των θολών αναθέσεων σε ημετέρους, δίνοντας διαχρονικά τη δυνατότητα στους ολίγους και εκλεκτούς να κάνουν πάρτι, με τα χρήματα του ελληνικού λαού, δημιουργώντας κρατικοδίαιτους παρασιτικούς επιχειρηματίες, νοθευμένες συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά και κυρίως πελατειακό κράτος κομμένο και ραμμένο στα κόμματα που το δημιούργησαν (ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ) ώστε να εξασφαλίσουν την αέναη αναπαραγωγή τους στην εξουσία. Έφτασε η ώρα να μπουν κανόνες και αυτό το πάρτι να λάβει τέλος».
Η χώρα άφησε πίσω της την παθογένεια και την γκρίζα αντιμετώπιση των δημοσίων έργων με την ψήφιση του νόμου 4412/2016 τον περασμένο Αύγουστο. Ακολούθως, και σύμφωνα με το άρθρο 118 (παρ. 5) του προαναφερθέντος Νόμου και έπειτα από την συγκεκριμένη απόφαση, οι αναθέτουσες Αρχές που θα προσφεύγουν εφεξής στη διαδικασία της «απευθείας ανάθεσης» δημοσίων συμβάσεων έργων και μελετών θα το πράττουν μέσα από ένα αδιάβλητο σύστημα δημόσιας κλήρωσης, και όχι κατά το δοκούν, όπως πολλάκις συνέβαινε στο παρελθόν.
Ειδικότερα για την επιλογή του αναδόχου θα διενεργείται υποχρεωτικά δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση μέσω του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Συστήματος Κληρώσεων (ΚΗΣΚ). Η δημόσια κλήρωση θα διενεργείται μεταξύ συμμετεχόντων που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια αξιοπιστίας, τεχνικής και οικονομικής επάρκειας και θα αναπτύσσεται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Η εκάστοτε αναθέτουσα Αρχή, προκειμένου να προβεί στη διαδικασία της «απευθείας ανάθεσης», θα δημοσιεύει μια φορά το χρόνο και για διάστημα τουλάχιστον 20 ημερών πρόσκληση για την κατάρτιση καταλόγων ενδιαφερομένων ανά κατηγορίες έργων/μελετών.
Στην πρόσκληση θα ζητείται από τους ενδιαφερομένους να πληρούν συγκεκριμένες απαιτήσεις ειδικής τεχνικής ικανότητας, για να μπορούν να συμπεριληφθούν στους καταλόγους, στους οποίους θα πρέπει να εγγραφούν τουλάχιστον τρεις συμμετέχοντες. Σε διαφορετική περίπτωση, ο κατάλογος δεν θα ισχύει. Μετά την υπογραφή της σύμβασης ο ανάδοχος διαγράφεται υποχρεωτικά από τον κατάλογο της ηλεκτρονικής κλήρωσης και ρητώς δεν θα συμμετέχει στις επόμενες κληρώσεις του έτους.
Με τη σχετική απόφαση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σπίρτζη (ΦΕΚ Β’ 900/17-03-2017), καταγράφονται οι τεχνικές λεπτομέρειες λειτουργίας του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Συστήματος Κληρώσεων οι οποίες περιγράφονται ως εξής:
* Κάθε αναθέτουσα Αρχή, η οποία προσφεύγει στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, αιτείται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου την εγγραφή της στο Κ.Η.Σ.Κ
* Κάθε χρήστης, υπάλληλος Αναθέτουσας Αρχής, αιτείται ηλεκτρονικά την εγγραφή του μέσω του δικτυακού τόπου του Κ.Η.Σ.Κ. και συμπληρώνει τα απαραίτητα προσωπικά του στοιχεία: όνομα, επώνυμο, ΑΦΜ, ΑΔΤ, διεύθυνση ηλεκτρονικού του ταχυδρομείου και την ειδικότητά του στην ενσωματωμένη στο σύστημα ηλεκτρονική φόρμα εγγραφής
* Η εγγραφή είναι υποχρεωτική για όλους τους τεχνικούς υπαλλήλους των αναθετουσών Αρχών, ενώ χρήστες του Κ.Η.Σ.Κ. δύναται εναλλακτικά να είναι και υπάλληλοι διαφορετικής ειδικότητας
* Μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών της παραγράφου 5 του άρθρου 188 του Ν.4412/16, ο εγγεγραμμένος στο σύστημα χρήστης της Αναθέτουσας Αρχής καταχωρεί στο σύστημα τους ενδιαφερόμενους υποψήφιους αναδόχους, οικονομικούς φορείς, βάσει των αντίστοιχων κατηγοριών έργου η μελέτης / παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών που επιθυμεί να αναθέσει
* Η κλήρωση και η επιλογή του προσωρινού αναδόχου γίνεται αυτόματα από το Κ.Η.Σ.Κ. από το συγκεκριμένο κατάλογο για τη σύμβαση που συμπεριλαμβάνει τους, προς κλήρωση, οικονομικούς φορείς
* Το Κ.Η.Σ.Κ. παράγει αυτόματα ηλεκτρονικό έγγραφο αποτελεσμάτων κλήρωσης. Η εκτύπωση του αποτελέσματος της κλήρωσης αποτελεί δικαιολογητικό της απευθείας ανάθεσης
* Εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι δυνατή η υπογραφή της σχετικής σύμβασης με τον προσωρινό ανάδοχο που προκύπτει από την κλήρωση, η Αναθέτουσα Αρχή μπορεί να διενεργήσει επαναληπτική κλήρωση
* Στο δικτυακό τόπο του Κ.Η.Σ.Κ. θα δημοσιεύονται τα στοιχεία των συμβάσεων των Αναθετουσών Αρχών και θα είναι διαθέσιμο το ισχύον ηλεκτρονικό έγγραφο των αποτελεσμάτων κλήρωσης. Θα αναρτώνται στοιχεία συμβάσεων των οποίων επίκειται διενέργεια κλήρωσης όπου θα αναγράφονται και η ημερομηνία και ώρα της κλήρωσης, όπως επίσης και τα εγχειρίδια και οδηγίες χρήσης του Κ.Η.Σ.Κ.
Η είσοδος στην εφαρμογή του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Συστήματος Κληρώσεων (Κ.Η.Σ.Κ) θα πραγματοποιείται από τη διεύθυνση www.kisk.ggde.gr