Την Κυριακή 15/01 πραγματοποιήθηκε η επετειακή εκδήλωση για τα 26 χρόνια από την ίδρυση της ΔΕΕΜ- Ομόνοιας στην Δερβιτσάνη του Αργυροκάστρου. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν η Πρέσβης της Ελλάδος στα Τίρανα κ. Ελένη Σουρανή, ο επικεφαλής του γενικού Προξενείου Αργυροκάστρου κ. Βασίλειος Τόλιος και ο επικεφαλής του γενικού Προξενείου Κορυτσάς κ. Γεώργιος Αλαμάνος. Εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ την εκδήλωση χαιρέτισαν ο βουλευτής Ιωαννίνων Γιάννης Καραγιάννης και ο βουλευτής Θεσπρωτίας Μάριος Κάτσης εκπροσωπώντας τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Μ. Κάτση στην έναρξη της εκδήλωσης.
«Αγαπητοί Συμπατριώτες,
Αξιότιμε Πρόεδρε της ‘’ΟΜΟΝΟΙΑΣ’’,
Αξιότιμοι Προσκεκλημένοι,
Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για μένα η παρουσία και συμμετοχή εδώ σ’ αυτήν την επετειακή εκδήλωση της κορυφαίας Οργάνωσης του Ελληνισμού της Αλβανίας, της ΟΜΟΝΟΙΑΣ. Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να μεταφέρω τους θερμούς χαιρετισμούς του Πρωθυπουργού της Ελλάδος και Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα τον οποίο έχω τη τιμή να εκπροσωπώ σήμερα.
Η χαρά μου είναι μεγάλη που σήμερα μου δίνεται η ευκαιρία να βρεθώ στην Δερβιτσάνη, στο Κεφαλοχώρι της Δρόπολης, όπου χάρη σε εσάς, τους ανθρώπους της ελληνικής μειονότητας, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, κρατούνται ζωντανές οι παραδόσεις αιώνων, η ελληνική γλώσσα, τα ήθη, τα έθιμα και η ιστορία του σε αυτόν εδώ τον τόπο.
Ως Θεσπρωτός και Ηπειρώτης, ξέρω καλά τις προσπάθειες που καταβάλετε για να τα διαφυλάξετε όλα αυτά με κορυφαία πράξη την συλλογική σας κατάκτηση, την ΟΜΟΝΟΙΑ. Αυτή η έννοια που ξεπήδησε αρχές του 1990 από τις Ελληνικές σας ψυχές και συνειδήσεις και σαρκώθηκε σε αγώνες για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτή η έννοια που έγινε ένα σύμβολο για την νεώτερη ιστορία σας, την ιστορία μας.
Κυρίες και κύριοι,
Σε αυτή την προσπάθεια δεν πρέπει να είστε μόνοι, και να είστε βέβαιοι ότι κάνουμε ότι μπορούμε ώστε να μην είστε μόνοι. Η λύση των προβλημάτων της μειονότητας είναι προς το συμφέρον και της Ελλάδας και της Αλβανίας.
Η ελληνική κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει έμπρακτα την πάγια εθνική θέση για σχέσεις καλής γειτονίας με την Αλβανία και στηρίζει την ενταξιακή πορεία της χώρας υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Σε αντίθεση με τα πεπραγμένα προηγούμενων ελληνικών κυβερνήσεων κατά τη θητεία των οποίων η Αλβανία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ άνευ ανταλλαγμάτων και έλαβε καθεστώς υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ χώρας, χωρίς να έχει εκπληρωθεί το σύνολο των σχετικών προϋποθέσεων- και πρωτίστως εκείνη οποία αφορά την προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων- η παρούσα κυβέρνηση δεν προτίθεται να επαναλάβει τα λάθη τους
Σε αυτήν την κατεύθυνση έχει γίνει πολύ δουλειά από την ελληνική κυβέρνηση και τον Υπουργό εξωτερικών Νίκο Κοτζιά. Αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς είναι το κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ του περασμένου μήνα. Ένα από τα κύρια θέματα της συζήτησης που έγινε στις Βρυξέλλες, ήταν η ενταξιακή πορεία της Αλβανίας.
Στις αποφάσεις του Συμβουλίου, παρά την επιμονή της Ιταλίας να δοθεί συγκεκριμένη ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αυτό δεν κατέστη εφικτό και η Ελλάδα κατέθεσε προτάσεις και προϋποθέσεις που έγιναν όλες δεκτές. Η Αλβανία καλείται πριν ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, μεταξύ άλλων πολύ σημαντικών όπως η αλλαγή εκλογικού συστήματος, η πάταξη της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος κ.α. να αναγνωρίσει τα δικαιώματα των μειονοτήτων και επιπλέον να υλοποιήσει την συμπερίληψη σε όλες τις δράσεις του αλβανικού κράτους των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας αυτών των μειονοτήτων.
Στο κείμενο επισημάνθηκε η ανάγκη προστασίας των μειονοτικών δικαιωμάτων σε όλη την επικράτειά της και όχι μόνο μειονοτικές ζώνες. Επίσης, η προστασία των μειονοτικών δικαιωμάτων συνδέθηκε για πρώτη φορά απευθείας και με τα δικαιώματα στην περιουσία.
Η ενσωμάτωση σε Ευρωπαϊκό κείμενο αυτών των συμπερασμάτων είναι μεγάλη επιτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και αποτελεί εγγύηση για τους αγώνες της μειονότητας για τα ζητήματα αυτά που είμαι βέβαιος ότι απασχολούν και την ΟΜΟΝΟΙΑ.
Όμως δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, η άνοδος του εθνικισμού και του ρατσισμού στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων γεννά νέες προκλήσεις για τις οποίες πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Η κατοχύρωση των ελληνικών θέσεων σε διεθνές διπλωματικό επίπεδο, αλλά και η τήρηση των κανόνων «καλής γειτνίασης», είναι η αποτελεσματικότερη έμπρακτη καταδίκη εμπρηστικών δηλώσεων που έχουν μόνο επικοινωνιακό αντίκτυπο.
Η οικονομική κρίση και η αβεβαιότητα που φέρνει ιδίως στα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα, αποτελεί το πρόσφορο έδαφος πάνω στο οποίο στοχεύει η ρητορική της μισαλλοδοξίας και του ρατσισμού. Η φτώχεια των ανθρώπων που πλήττονται από την οικονομική κρίση δε γιατρεύεται όμως με λόγια.
Η οικονομική κρίση επηρέασε αρνητικά και τη μειονότητα, καθώς τα χρήματα που έρχονται από τους Βορειοηπειρώτες που είτε εργάζονται είτε συνταξιοδοτούνται στην Ελλάδα, είναι πηγή ζωής για τα χωριά της περιοχής και βοηθάνε στο να μην ρημάξουν και εγκαταλειφθούν.
Η κυβέρνηση και εμείς οι βουλευτές των νομών που συνορεύουν με την Αλβανία αναγνωρίζοντας τον εθνικό κίνδυνο αλλά και το γεγονός ότι πολλοί Βορειοηπειρώτες ζουν μεν στην Ελλάδα, αλλά παράλληλα συντηρούν με τα χρήματα τους, τα σπίτια και τις περιουσίες τους στα χωριά τους στην Αλβανία, θεσπίσαμε το επίδομα των ανασφάλιστων υπερηλίκων που αποτελεί κομμάτι της εθνικής σύνταξης ώστε οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας, πολλοί από τους οποίους βρέθηκαν με μηδενικό εισόδημα, να έχουν πλέον μια βοήθεια στη δύσκολη καθημερινότητα τους.
Ξέρω ότι τα χρήματα είναι λίγα, γνωρίζω ότι το σύστημα ως προς τους δικαιούχους είναι αυστηρό, όμως είναι ένα βήμα αποκατάστασης μιας από τις αδικίες της προηγούμενης κυβέρνησης που στο μέλλον πρέπει να ενισχυθεί και να βελτιωθεί.
Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ σε άλλο ένα ζήτημα με το οποίο έχω ασχοληθεί και προσωπικά, και αφορά τη λειτουργία των τελωνείων που συνδέουν τη Θεσπρωτία με τη Νότιο Αλβανία. Όσον αφορά το τελωνείο στο Μαυρομάτι καταβάλλουμε προσπάθειες να επεκταθεί η λειτουργία του σε 24ωρη βάση και να ενισχυθεί σε υλικοτεχνική υποδομή για να ανταπεξέλθει στην αυξανόμενη κίνηση εμπορευμάτων, οχημάτων και επιβατών. Όσον αφορά το τελωνείο στον Αμπελώνα καταφέραμε να το ξανανοίξουμε μετά από χρόνια τόσο τον περασμένο Αύγουστο όσο και τα Χριστούγεννα, ύστερα από αίτημα που δεχθήκαμε από προέδρους 20 ελληνικών μειονοτικών χωριών της ευρύτερης επαρχίας Λειβαδιάς και Δίβρης Αγ.Σαράντα. Η διευκόλυνση για τους κατοίκους των χωριών αυτών είναι μεγάλη, καθώς γλιτώνουν πολύ χρόνο για την μετάβασή τους στη δύσβατη περιοχή (έως και 2 ώρες).
Είναι σημαντικό η Πολιτεία να αποδεικνύει ότι έχει το βλέμμα της στραμμένο στα μικρά και μεγάλα προβλήματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας της Αλβανίας, αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνισμού της διασποράς.
Δεν θα ήθελα να σας κουράσω άλλο παρά μόνο θα ήθελα να ευχηθώ με αίσθημα εθνικού χρέους και τιμής, Χρόνια Πολλά στην ΟΜΟΝΟΙΑ, επιτυχίες στους αγώνες με ενότητα και συστράτευση. Σας διαβεβαιώνω ότι οι αγώνες αυτοί είναι και δικοί μας και είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε τακτικό και ανοιχτό διάλογο.
Σας Ευχαριστώ για την προσοχή σας»